شاخص های تغذیه ای و ترجیح میزبانی کرم غوزه پنبه helicoverpa armigera (lepidoptera: noctuidae) روی 10 رقم کلزا

کرم غوزه پنبه helicoverpa armigera (hübner) یکی از مهم ترین آفات با دامنه میزبانی وسیع می باشد. در این تحقیق، شاخص های تغذیه ای شامل نرخ مصرف نسبی (rcr)، نرخ رشد نسبی (rgr)، کارایی تبدیل غذای خورده شده (eci)، کارایی تبدیل غذای هضم شده (ecd) و همچنین قابلیت تقریبی هضم شوندگی (ad)، ترجیح میزبانی و ترجیح تخم ریزی این آفت بررسی شده است. این مطالعات روی 10 رقم کلزا (brassica napus l.) شامل talaye، opera، licord، modena، slm046، hayula420، zarfam، okapi، rgs003 و sarigol در شرایط آزمایشگاهی با دمای 1±25 درجه سلسیوس، رطوبت نسبی 5±60 درصد و دوره نوری 16 ساعت روشنایی و 8 ساعت تاریکی مورد ارزیابی قرار گرفت. در بررسی شاخص های تغذیه ای، بیشترین کارایی تبدیل غذای خورده شده و هضم شده در مجموع سنین لاروی به ترتیب 323/12 و 357/32 روی رقم talaye وکمترین مقدار آن به ترتیب 947/5 و 922/6 روی رقم okapi به دست آمد. نتایج حاصل از ترجیح میزبانی نشان داد که لاروها در بیشتر سنین رقم talaye را نسبت به سایر میزبان ها ترجیح می دهند. در آزمایش ترجیح تخم ریزی غیرانتخابی روی ارقام مختلف کلزا توسط حشرات ماده کرم غوزه پنبه در طی 24، 48، 72 و 96 ساعت اختلاف معنی داری مشاهده شد. در آزمایش ترجیح تخم ریزی انتخابی در شرایط آزمایشگاهی و نیمه صحرایی نیز اختلاف معنی داری مشاهده گردید. بیشترین میزان تخم در آزمایش ترجیح تخم ریزی انتخابی تحت شرایط آزمایشگاهی و نیمه صحرایی در کل 4 روز به ترتیب روی رقم opera (33/103 تخم به ازای هر حشره ماده) و zarfam(33/73 تخم به ازای هر حشره ماده) به دست آمد. در هر دو روش آزمایشگاهی و نیمه صحرایی رقم rgs003 نامناسب ترین رقم برای تخم ریزی حشرات کامل کرم غوزه پنبه بود. بر اساس نتایج به دست آمده از شاخص های تغذیه ای، ترجیح میزبانی و ترجیح تخم ریزی ارقام okapi، rgs003 و sarigol جزء ارقام نسبتاً مقاوم و ارقام talaye و opera جزء ارقام حساس برای کرم غوزه پنبه معرفی شدند.